ျမန္မာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ကုလ ႐ႈတ္ခ်

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တရပ္ကို ကုသလမဂၢ အေထြေထြညီလာခံက ခ်မွတ္ လိုက္ပါတယ္။ ၁၈၃ ႏုိင္ငံ တက္ေရာက္ၾကတဲ့အနက္ ေထာက္ခံမဲ ၉၂ မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၂၆ မဲ၊ ၾကားေနမဲ ၆၅ မဲ နဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အတည္ျဖစ္သြားပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က အစီရင္ခံထားပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ ဥကၠဌ က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုတဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ကို ဘယ္ေလာက္ ေထာက္ခံၾကပါသလဲ၊ ဘယ္သူ ကန္႔ကြက္သလဲ၊ ဘယ္သူ ၾကားေနမလဲ ဆိုတဲ့မဲေတြကို ေကာက္ယူၿပီးေတာ့ အခုလို မဲရလဒ္ကို ေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

[ ဆက္လက္ဖတ္ရွဳ႔ပါရန္ +/- ]

"ေထာက္ခံမဲ ၉၂ မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၂၆ မဲ၊ ၾကားေနမဲ ၆၅ မဲ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈကို ကန္႔ကြက္ရႈတ္ခ်တဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ဟာ အတည္ျဖစ္ပါတယ္။"

အဲဒါကေတာ့ မေန႔က ညေနပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ တတိယ ေကာ္မတီမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ စည္းေ၀းပြဲရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပဌာန္းခ်က္ မူၾကမ္းကို ဥေရာပႏိုင္ငံေတြ ပါ၀င္တဲ့ ဥေရာပ သမဂၢအဖြဲ႔နဲ႔၊ အစၥေရးႏိုင္ငံ တို႔က ပူးတြဲၿပီး အဆိုျပဳခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆိုျပဳခ်က္ကို အဆိုရွင္ႏုိင္ငံမ်ားရဲ႕ ကိုယ္စား ဆီြဒင္ႏိုင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္ သံအမတ္ႀကီးက အခုလို ဖတ္ၾကား တင္သြင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

"လြတ္လပ္၊ တရားမွ်တ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာၿပီး လူတိုင္းပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာႏုိင္ေအာင္ လိုအပ္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကို ခ်က္ခ်င္းစတင္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို အေလးအနက္ တိုက္တြန္းပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ဆိုးရြားနိမ့္က်ဆဲ ဆိုတာကို ေထာက္ျပလုိပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္ုးစုၾကည္ အပါအ၀င္ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူေပါင္း ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိေနၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္စြာ စုေ၀းခြင့္၊ ေဖာ္ထုတ္ ေျပာၾကားခြင့္ေတြကိုလည္း တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ပိတ္ပင္ထားျခင္း ခံေနရပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဆက္လုပ္ေနဆဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ သိသိသာသာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာျခင္း မရွိေသးဘဲနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး ဆိုတာ လံုး၀ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။"

ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈကို ရႈတ္ခ်တဲ့အဆိုျပဳခ်က္ကို ဥေရာပ သမဂၢနဲ႔ ပူးတြဲတင္သြင္းတဲ့ အစၥေရးႏိုင္ငံ တို႔ရဲ႕ ကိုယ္စား ဆြီဒင္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီးက ဖတ္ၾကားသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ဖတ္ၾကားၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ကန္႔ကြက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ၊ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္က ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရ သံအမတ္ႀကီး ဦးသန္းေရႊက ဒီ ျပဌာန္းခ်က္ဟာ ေခတ္နဲ႔မေလ်ာ္ညီေတာ့တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္တယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အခုလို ကန္႔ကြက္ပါတယ္။

"အီးယူတင္ျပတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ မူၾကမ္းဟာ အေျခအေနနဲ႔ လြဲေလ်ာ္ၿပီး အမွားအယြင္းေတြ အေတာ္မ်ားေနပါတယ္။ ပထမဆံုး ေျပာခ်င္တာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေခတ္နဲ႔ မကိုက္ညီပါဘူး။ ဒီကေန႔ ကမၻာေပၚမွာ ႏွစ္ဖက္စလံုး အရႈံးေပၚေစမယ့္ လုပ္ရပ္မ်ိဳးဟာ အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒါမွမဟုတ္ ႏုိင္ငံတခုခုရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို ဥေရာပ သမဂၢက တကယ္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ခဲ့ရင္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ိဳးသာ လုပ္သင့္ပါတယ္။"

ျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳး လုပ္သင့္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီအဆိုျပဳခ်က္ကို ကန္႔ကြက္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရ မိတ္ေဆြမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ တရုတ္၊ အိႏိၵယ၊ ရုရွားနဲ႔ အာဆီယံ ႏိုင္ငံေတြလည္း ပါ၀င္ၾကပါတယ္။ သူတို႔က အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့အေနနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ၾကဖို႔ အဆိုျပဳခဲ့ၾကတဲ့ တင္ျပခဲ့ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ အဆိုျပဳခ်က္ကို ေထာက္ခံသြားတဲ့ ႏိုင္ငံထဲမွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကေတာ့ -

"ဒီအဆိုျပဳခ်က္ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ေထာက္ခံပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီအဆိုျပဳခ်က္ဟာ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွိတဲ့ သေဘာထားကို လံုး၀ ထင္ဟပ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။"

ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံစစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈကို ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ရႈတ္ခ်တဲ့ေနရာမွာ ပါ၀င္ေထာက္ခံေပမယ့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေတာ့ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ အကူအညီေတြေပးမယ္။ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အပံ့ေတြအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေစဖို႔ ပံ့ပိုးမႈ အကူအညီေတြကိုလည္း ေပးသြားမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ဒီလို အကူအညီမ်ိဳး ေပးဖို႔အတြက္ ဘယ္ေတာ့မွာ တြန္႔ဆုတ္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္က ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

ဒီလုိ အဆိုျပဳခ်က္မ်ိဳးကို ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံက အရင္ကလည္း မၾကာခဏ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒါဟာ non-binding resolution လို႔ေခၚပါတယ္။ အတင္းအက်ပ္ လိုက္နာေစရမယ္ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္မ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလို ျပဌာန္းခ်က္ဟာ သိပ္ၿပီးေတာ့ အေရးမပါဘူး၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပဌာန္းလာခဲ့၊ ခ်မွတ္လာခဲ့ေပမယ့္ ဘာမွမထူးဘူးလို႔ ေ၀ဖန္သူေတြကလည္း ရွိပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း ႏုိင္ငံေရးအားျဖင့္ေတာ့ အင္မတန္ ေလးနက္တဲ့သေဘာကို ေဆာင္တယ္လုိ႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ( ဗီြအိုေအ )